Dünya Aşı Haftası (24–30 Nisan 2017)

Nilay YILMAZ

    Havsa Toplum Sağlığı Merkezi tarafından yapılan açıklamada,“Her Yaşın Bir Aşısı Var, Sağlığa Aşılanın”
    “Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesinin bir girişimi olan Avrupa Aşılama Haftasının ilki 2005 yılında düzenlenmiştir.Bu yıl düzenlenecek olan Dünya Aşı Haftası etkinlikleri 24-30 Nisan 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilecektir. 
    Bu yılki aşı haftasının hedefi “her çocuğun hayata sağlıklı bir başlangıç yapmayı hak ettiği kabul edilerek bağışıklamanın önemi konusunda farkındalık oluşturmak ve hayatın her aşamasında aşılamanın önemi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için ba-ğışıklama çalışmalarının güçlendirilmesi ve her yaştan insanın korunmasının sağlanması” olarak belirlenmiştir.   
    Aşı, insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır. GBP'nin (Genişletilmiş Bağışıklama Programı) amacı, aşı ile korunulabilir hastalıkların ve bu hasta-lıklardan kaynaklanan sakatlık ve ölümlerin engellenmesidir. Bu program kapsamında, Boğmaca, Difteri, Tetanoz, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Tüberküloz, Poliomyelit, Hepatit A, Suçiçeği, Hepatit B, Hemofilus influenza tip b'ye bağlı hastalıklar ile streptokokus pnömoniya'ya bağlı invaziv pnömokokal hastalıkların ve bu hastalıklardan kaynaklanan bebek ve çocuk ölümlerinin ve sakatlıkların engellenmesi hedeflenmektedir.
    Bütün çocuklar doğar doğmaz takvime uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır. Bunun dışında sadece çocuklar değil bağışık olmayan tüm yetişkinler yaşlarına uygun olarak hepatit B, tetanoz, difteri, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanmalıdır. Hastalıklar açısından riskli ülkelere seyahat edecekler ise bölgenin özelliğine göre gerekli aşıları yaptırmalıdırlar. Uygulanan aşılar kişilere özel olan aşı kartına kaydedilmeli, bu aşı kartı ise mutlaka saklanmalıdır.
    Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla uygulanması çok önemlidir. Ancak aşı takviminde belirtilen aralıklara göre aşıları tamamlanamamış çocuklarda önceki aşı dozlarının tekrar yapılmasına gerek yoktur. Aradan uzun bir süre geçmiş olsa bile, aşılamaya bırakılan yerden devam edilir, eksik aşılı çocuk saptandığında yaşına uygun olarak aşıları tamamlanır.
      Ülkemizde Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) kapsamında başarılı çalışmalar yapılmıştır. Aşılama kapsayıcılık hızları gittikçe yükselmiş, bağlı olarak aşı ile korunabilir hastalıkların görülme oranı ve hastalık nedeniyle ölüm oranlarında belirgin düşüşler olmuştur.
    Daha önce büyük salgınlar ve ölümlere yol açan çiçek hastalığı 1977 yılından itibaren tamamen yok edilmiştir. Hastalık etkeni yok edildiğinden çiçek aşısı uygulamalarına ihtiyaç kalmamış ve aşılama durdurulmuştur.
    Yine çok önemli bir çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan poliomiyelit (çocuk felci) hastalığına karşı Dünya genelinde yaygın aşılama çalışmaları yapılmış ve hastalık yok edilme aşamasına getirilmiştir. 
    Polio Eradikasyon Programı çalışmaları ile ülkemizin de içinde bulunduğu Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi 21 Haziran 2002'de "Poliodan Arındırılmış Bölge" Sertifikası ile belgelendirilmiştir. 
    Ancak halen Dünyada vakaların görülmesi nedeniyle program ve aşılama çalışmalarını devam edilmektedir. Suriye'den sonra Irak'ta da çocuk felci vakası tespit edilmesi ülkemiz içinde risk oluşturmaktadır. Suriye ve Irak ülkeleri ile uzun sınırımız ve nüfus hareketleri sebebiyle çocuk felci aşısız veya eksik aşılı 5 yaş altı tüm çocuklarımızın aşılanmaları çok önemlidir.
    Ülkemizde, 2002 yılından bu yana yürütülmekte olan kızamık eliminasyon programı kapsamında gerçekleştirilen yoğun aşılama kampanyaları ve rutin aşılama oranları ile kızamık vaka sayılarında çok büyük düşüşler kaydedilmiştir. Ancak, dünyada kızamık virüsü dolaşımı devam etmektedir. 2009 yılından itibaren de özellikle de Doğu Avrupa'dan başlayarak Batı Avrupa ülkelerine sirayet eden büyük kızamık salgınları yaşanmış ve halen yaşanmaktadır. Bu nedenle, virüs dolaşımının devamlılığında rol oynayabilecek olan aşısız veya eksik aşılı tüm çocukların kızamık içeren aşı ile aşılanmalarını son derece önemlidir. 
    Aşılar Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşlarında ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
    Aşı Haftası, aşılama ve aşı ile korunabilir hastalıklar konusundaki bilinci artırmak, her çocuğun aşılanması gerektiği mesajını topluma ulaştırmak amacıyla, her yıl düzenlenecektir.
    Aşılama her çocuk için yaşamsaldır, her çocuğun sağlıklı ve hastalıksız yaşama hakkı vardır.    
“Aşılı Çocuk, Sağlıklı Çocuk“
Sizlerden Beklentilerimiz;
Aşılamanın önemini her fırsatta vurgulayalım.
Çocuklarımızın aşılanmasını sağlayalım. Aşılama şansını kaçıranlar var ise aşılanmaları için sağlık kuruluşlarına götürelim.
Sağlıklı bir toplumun gereği için aşılama hizmetinin vazgeçilemez olduğu bilincini tüm kesimlere ulaştıralım.
Aşılama ile sağlıklı bir geleceğe doğru çocuklarımızla birlikte sağlıklı adımlar atalım.
Erişkinlerde ve risk gruplarındaki bağışıklama çalışmalarını destekleyelim.”