Halk Sağlığı Haftası (03-09 Eylül)

Nilay YILMAZ

    Yapılan açıklamada, “ Ülkemizde her yıl 3-9 Eylül tarihleri 'Halk Sağlığı Haftası' olarak kutlanmaktadır. Bu haftanın amacı; halk sağlığının ve koruyucu sağlık hizmetlerinin önemini vurgulamak ve yürütülen çalışmaları daha görünür kılmaktır.
    Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, yurdun en ücra köşelerine kadar ulaşan 100 bine yakın personeliyle vatandaşlarımıza sağlık hizmeti sunmaktadır. 
    Birinci basamak sağlık hizmeti veren 202Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM), 177 Çocuk Ergen Kadın ve Üreme Sağlığı Birimi (ÇEKÜS), 100 Sağlıklı Hayat Merkezi (SHM), 195 Entegre ilçe Hastanesi, 77 En-tegre Sağlık Hizmeti Sunan Merkez ve 577 Göçmen Sağlığı Birimi, 3.438 Sağlık Evi bulunmaktadır. 
    Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM), Toplum Sağlığı Merkezlerinde (TSM), Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) ve KETEM'lerde çalışan sağlık personelinin yanı sıra çok farklı unvan ve meslek sınıfından profesyonel,  ekip ruhu içerisinde hizmet vermektedir.
    8 bine yakın aile sağlığı merkezinde 25.885 aile hekimliği birimi ile aile hekimi ve aile sağlığı elemanlarımız, daha bebeklik ve çocukluk çağında aşılama faaliyetleri ile başlayan koruyucu sağlık hizmetlerini bir ömür boyu sürdürmektedir.
Bebek ve çocuklarımıza yönelik Yenidoğan işitme Tarama Programı, Yenidoğan Görme Taraması Programı, Gelişimsel Kalça Displazisi Tarama Programı ile sağlık hizmetleri itinayla sürdürülmekte ve yakından izlenmektedir.
    15-49 yaş kadın izlemleri, evlilik öncesi danışmanlık, gebe bilgilendirme sınıfı, anne dostu hastane, doğum öncesi ve lohusalık dönemi izlemleri, gebelik ve süt verme dönemimde D vitamini desteği, sezaryen oranının azaltılması ve normal doğumun teşviki programları ile kadın sağlığı çalışmaları kesintisiz olarak devam etmektedir.
    13 ayrı hastalık yapıcı etkene karşı sürdürülen ve dünyanın en kapsamlı aşılama programlarından birisi olan ulusal aşı programı ile her yıl yaklaşık 1.250.000 bebeğe ve 2.300.000 okul çağındaki çocuğa aşı uygulanmaktadır.
    Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, 7 gün 24 saat boyunca bulaşıcı hastalıklara yönelik izlem yapmakta, herhangi bir salgın tehlikesi durumunda süratle harekete geçerek salgın kontrol çalışmalarına başlamaktadır.
    içme-kullanma suyu, ambalajlı sular, kaplıca suları, yüzme havuzları ve yüzme suları ile ilgili denetleme ve izleme çalışmaları Çevre Sağlığı Bilgi Yönetim Sisteminde (ÇSBYS) elektronik ortamda izlenmekte ve değerlendirilmektedir. 
    4207 sayılı Kanun kapsamında belirlenen alanlarda tütün ürünü kullanımını önlemek amacıyla ülke genelinde oluşturulan denetim ekipleriyle 7 gün 24 saat esasına göre denetimler yapılmaktadır. 
    Kapalı alanda sigara kullanımına tanık olan vatandaşlarımız tarafından Yeşil Dedektör uygulaması ve Bakanlığımızın ALO 184 iletişim hattı üzerinden yapılan ihbar ve şikâyetlere de anında müdahale etmektedir. ALO 171 ve ALO 191 hatlarımız 7 gün 24 saat canlı destekle hizmet vermektedir. 
    Her ilde en az bir tane olmak üzere 202 KETEM, 25 Mobil KETEM ve 10 tane Pembe Prenses ile meme, rahim ağzı, kalın bağırsak kanserlerinin erken teşhisine yönelik her yıl 5 milyon vatandaşa tarama ve eğitimler aralıksız sürmektedir. 
    Ruh sağlığı hizmetleri kapsamında çocuk izlem merkezleri, toplum ruh sağlığı merkezleri, psikososyal destek uygulayıcı programı eğitimleri, otizm spektrum bozukluğu tarama ve takip programı, intiharı önleme farkındalık çalışmaları, 0-6 yaş çocuğun psikososyal gelişimini destekleme (ÇPGD) programı, toplumsal travmalar ve afette psikososyal destek programı, birinci basamakta ruh sağlığı hizmetlerini güçlendirme eğitimi (RSGÜÇ), kadına yönelik aile içi şiddetle mücadele programı, davranışsal bağımlılıklar eylem planı çalışmaları ve davranışsal bağımlılıklarla mücadele programları sürdürülmektedir.
    SHM ve TSM'lerde diyetisyenlerimiz tarafından sağlıklı beslenme ve obezite ile ilgili danışmanlık verilmektedir. Tüm okullarda Beslenme Dostu Okul Programları devam etmektedir. Tuz kullanımının azaltılması çalışmaları ve çocuklara yönelik gıda reklamları için düzenlemeler yapılmış, öğretmenler için Çölyak Hastalığı Rehberi geliştirilmiştir.
    Kronik hastalıklar ve yaşlı sağlığı kapsamında astım ve KOAH önleme, kalp ve damar hastalıkları önleme ve kontrol, böbrek hastalıkları önleme ve kontrol, kas ve iskelet hastalıkları önleme ve kontrol programları, kaza ve yaralanmanın önlenmesi ve kontrol hizmetleri verilmektedir.
    Zoonotik ve vektörel hastalıklar kapsamında KKKA kontrolü, şark çıbanı kontrolü ve vektörel hastalıklar kontrolü çalışmaları devam etmektedir.
    174 Verem Savaş Dispanseri Birimi ve 20 Mobil Tarama Ekibimiz ile teşhis ve tedavi hizmeti verilmektedir. 
    UZEM tarafından Türkiye geneli 114 numaralı telefon hattı üzerinden 7/24 kesintisiz olarak halka ve sağlık personeline zehirlenmelerle ilgili danışmanlık hizmeti verilmekte, ihtiyaç halinde gerekli olan antidot tedarik edilerek mümkün olan en kısa sürede hastaya ulaşması sağlanmaktadır.
    Çalışan sağlığı kapsamında iş yerlerindeki mesleki riskler sonucu gelişen meslek hastalıklarının kronik hastalık yükündeki payını azaltmak amacıyla, işyeri hekimlerine ve iş yeri hemşirelerine yönelik eğitimler düzenlenmektedir.
    Sağlıklı Hayat Merkezlerimizde; diyetisyen, psikolog, fizyoterapist, sosyal hizmet uzmanı ve çocuk gelişimcilerimiz başta olmak üzere hekimlerimiz ve diğer sağlık personelimiz öncelikli olarak kronik hastalıkların önlenmesi boyutunda bir ekip ruhu ile çalışmalarını sürdürmektedir. 
    Bu merkezlerimizde verilen kapsamlı sağlık danışmanlığı ve sağlık eğitimlerinin yanı sıra, Sigara Bırakma Polikliniklerimiz, koruyucu Ağız ve Diş Sağlığı Bölümlerimiz, enjeksiyon ve pansuman birimlerimiz hizmet sunmaktadır. 
    490 Mobil Sağlık Ekibimiz, sağlık hizmetlerinin sunulduğu merkezlerden uzak bölgelerde yaşayan vatandaşlarımıza sağlık hizmetini ulaştırmak amacıyla oluşturulmuş hizmet modelidir. Sağlık durumunun takibi (Kan basıncı, AKŞ, BKi),  pansuman ve enjeksiyon, kanser taramaları için yönlendirme, sağlık eğitimi, çevre sağlığı, okul sağlığı ve mevsimlik tarım işçilerine sunulan sağlık hizmetlerinin tümü Mobil Sağlık Ekiplerimiz tarafından icra edilmektedir. 
    Koruyucu Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerimizin içinde, tüm ilköğretim okullarımızda ağız diş sağlığı muayenesi, flor vernik uygulaması, ağız diş sağlığı farkındalık eğitimi ve diş fırçası-macun seti dağıtımı yer almaktadır. 
    Koruyucu hekimlik çalışmalarını yaygınlaştırmak, sağlık eğitimleri düzenleyip toplum bilincini artırarak hastalıkları meydana gelmeden önlemek ve kaliteli yaşam standardını yükseltmek için, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü olarak çalışmalarımız, hiç ara vermeden ve artarak devam edecektir.”