Tüketici Uyuşmazlıklarında Yeni Düzenleme

Nilay YILMAZ

    Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvuru şartı getirildi. Konu ile ilgili olarak Edirne Ticaret il Müdürü ve aynı zamanda Edirne Tüketici Hakem Heyeti Başkanı Mahmut Altun gazetemize yaptığı açıklamada; “Bilindiği üzere, 28/07/2020 tarihli ve 31199 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un 59 uncu ve 60 ıncı maddeleri ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a 73/A ve Geçici Madde 2 hükümleri eklenmiştir.
Yapılan düzenlemede;
    “Dava şartı olarak arabuluculuk
MADDE 73/A- (1) Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Şu kadar ki, aşağıda belirtilen hususlarda dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümler uygulanmaz:
    a) Tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında olan uyuşmazlıklar
    b) Tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar
    c) 73 üncü maddenin altıncı fıkrasında belirtilen davalar
    ç) 74 üncü maddede belirtilen davalar
    d) Tüketici işlemi mahiyetinde olan ve taşınmazın aynından doğan uyuşmazlıklar
    (2) 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesinin onbirinci fıkrası tüketici aleyhine uygulanmaz.
    (3) Arabuluculuk faaliyeti sonunda taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı için görüşme yapılamaması veya tarafların anlaşmaları ya da anlaşamamaları hâlinde tüketicinin ödemesi gereken arabuluculuk ücreti, Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanır.
    Ancak belirtilen hâllerde arabuluculuk ücreti, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin eki Arabuluculuk Ücret Tarifesinin Birinci Kısmına göre iki saatlik ücret tutarını geçemez.
    (4) Arabuluculuk faaliyeti sonunda açılan davanın tüketici lehine sonuçlanması hâlinde arabuluculuk ücreti, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre davalıdan tahsil olunarak bütçeye gelir kaydedilir.” hükmü ve
    “GEÇiCi MADDE 2- (1) Bu Kanunun dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümleri, bu hükümlerin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ilk derece mahkemeleri ve bölge adliye mahkemeleri ile Yargıtayda görülmekte olan davalar hakkında uygulanmaz.” hükümlerine yer verilmiştir.
    Buna göre, tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilmiş ancak maddede belli hususlarda istisnalar belirlenmiştir. Söz konusu istisnalar arasında tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında (2020 yılı için 10.390 TL'ye kadar) olan uyuşmazlıklar ile tüketici hakem heyeti kararlarına yapılan itirazlar da bulunmaktadır.
    Ayrıca yapılan düzenleme ile tüketici hakem heyetlerinin görev sınırlarında kalan tüketici uyuşmazlıkları düzenlemeden etkilenmeyecek olup, bu sınırın üstünde yer alan uyuşmazlıklar için Tüketici Mahkemelerine ya da Tüketici Mahkemesi oluşturulmayan yerlerde ise Tüketici Mahkemesi sıfatıyla hareket eden Asliye Hukuk Mahkemelerine doğrudan başvuru yapılmadan önce arabulucuya başvuru yapılması dava şartı olarak zorunlu hale getirilmiştir.”dedi.