TÜ’den Güvenli Kampüs Adımı: OED Cihazları Hizmette

Trakya Üniversitesi (TÜ), ani kalp durması vakalarında profesyonel ekip gelene kadar geçen kritik sürede hayati müdahalenin yapılabilmesi için önemli bir projeyi hayata geçirdi. Üniversite genelinde 11 farklı noktaya yerleştirilen Askeri Elektronik Sanayi (ASELSAN) tarafından üretilen Heartline OED (Otomatik Eksternal Defibrilatör) cihazlarıyla hızlı ve doğru temel yaşam desteğinin sağlanması amaçlanıyor.

Projenin yürütücüsü TÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Burak Sayhan, Türkiye’de bu uygulamayı başlatan iki üniversiteden biri olduklarını belirterek, öğrencilerden güvenlik görevlilerine kadar geniş bir kitlenin eğitimlerle donatılacağını söyledi.

“HASTANE DIŞINDA KALP DURMALARI, ÖLÜMÜN EN SIK SEBEPLERİ”

Hastane dışında gerçekleştirilen kalp krizinin ölüm oranının yüksek olduğunu vurgulayan Sayhan, “Tüm Trakya’da ve özellikle Edirne’de sağlıkta lider kuruluş olan kurumumuz Trakya Üniversitesi’nde bir proje başlattık. Bu projenin amacı, hastane dışında kalp durmasıyla karşılaşılan bireylerde profesyonel sağlık ekibi gelene kadar hastamıza etkin, doğru temel yaşam desteği vermeyi sağlamak ve bunun eğitimlerini planlamaktır. Bilindiği üzere hastane dışındaki kalp durmaları, ölümlerin en sık sebepleri arasında. Her ne kadar nüfusumuz yaşlansa da son çalışmalar özellikle 45 yaş altı kişilerde ani kalp durmalarının çok sık olduğunu göstermektedir. Kampüsümüzde yaşayan öğrencilerimizin ve çalışanlarımızın da büyük kısmı bu yaş grubunun altında olduğu için bizim esas hedef kitlemiz bu insanlar” dedi.

“BİR DAKİKALIK GECİKME, SAĞ KALMA SÜRESİNİ YÜZDE 10 AZALTIYOR”

Kalp krizine yapılan müdahalenin geç kalınma durumunda ölüme neden olduğunu belirten Sayhan, “Kalbi durmuş bir insana müdahalede bir dakikalık gecikme, o hastanın sağ kalımını yüzde 10 oranında azaltmaktadır. İlk 4 dakikada etkin, doğru müdahale yaparak hastayı sağlıklı bir şekilde hayata tutundurabiliriz. Bu süre 10 dakikayı bulduğunda ise, kalp çalışsa bile hastalarda kalıcı beyin hasarı görülmektedir. Bizim amacımız, kalp durmasıyla gelen bir hastada kanın hayati organlara etkin ve doğru bir şekilde ulaştırılmasını sağlamak. Bunun için temel yaşam desteği algoritmalarımız var ve bu algoritmaların en önemlilerinden biri de kalbi duran hastaya şok uygulayan bir cihazın geliştirilmiş olmasıdır. Bu cihaz Aselsan tarafından Türkiye’de üretilmiş yerli ve milli bir projedir. Bu cihazın kullanımı 2010 yılından beri kılavuzlarda yer almaktadır. Ülkemizde de son dönemlerde etkin şekilde kullanılmaya başlanmıştır” ifadelerine yer verdi.

“DİĞER ÜNİVERSİTELERE ÖRNEK OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ”

Gerçekleştirilen projenin diğer üniversitelere örnek olacağını belirten Sayhan, “Ülkemizdeki üniversitelerde ilk iki sırada cihazı yerleştiren kurumlardan biriyiz. Diğeri Hacettepe Üniversitesi ve bir de biz. Bizim dışımızda da diğer üniversitelere örnek olacağını düşünmekteyiz. Biz bu cihazdan 11 tane üniversitemizin muhtelif yerlerine yerleştirdik. Bunları size anlatayım: Özellikle öğrencilerimizin bol bulunduğu alışveriş merkezi, sosyal tesislerimiz, Ayşekadın Yerleşkesi, Tıp Fakültesi Dekanlığı, Rektörlük binamız, Karaağaç’taki müzemiz, Diş Hekimliği Fakültesi, Eczacılık Fakültesi gibi toplam 11 yere yerleştirdik” diye konuştu.

“BİR CİHAZ BİN HAYAT O- EDİRNE”

Cihaz ile ilgili bir proje gerçekleştirdiklerini belirten Sayhan, “Bu süreçte bir proje de planladık. Özellikle tıp fakültesi öğrencilerimizin öncülüğünde ‘Bir Cihaz Bin Hayat O – EDİRNE’ diye, Otomatik Eksternal Defibrilatörün baş harflerinden oluşan bir slogan oluşturduk. Topluma ve tüm Edirne’ye örnek olmayı amaçladık. Eğitim ve deneyimimiz ne olursa olsun hayatımızın bir anında kalbi durmuş bir insanla karşılaşabileceğimizi hiçbir zaman unutmadık ve öğrencilerimize de halkımıza da bu cihazın kullanımını öğretmeyi amaçladık. Bu cihaz, adı üstünde otomatik, her şeyi kendisi yapabilen bir cihaz. Sadece kullanılacağının farkında olmak yeterli bizim için” sözlerine yer verdi.

“SESLİ KOMUTLARLA YÖNLENDİRİYOR”

Cihaz hakkında bilgi veren Sayhan, “Kalbi durmuş bir bireyle ilk karşılaştığımızda, profesyonel sağlıkçı olmasak bile halktan insanlar bu cihaza ulaştığında, eğitimlerin ardından bu cihazı kolayca kullanabilir. Yerleştirilmesi çok basit, üzerindeki düğmelerle çok hızlı şekilde kullanıcıyı yönlendirebiliyor. Bu cihazın korkuların aksine kullanıcıya veya hastaya hiçbir zararı yok. ‘Kalbi çalışan birine yanlışlıkla uygularsam zarar verir miyim?’ diye düşünüyorsanız, böyle bir şey söz konusu değil. Cihaz çalışan kalbe müdahale etmiyor. Şok verilmesi gereken hastaları kendisi ayırıyor ve işlemi buna göre başlatıyor. Eğer hastamızın kalbinde şok verilmesi gereken bir ritim yoksa cihaz bize hangi yöntemi uygulamamız gerektiğini, kalp masajı ve solunumun nasıl yapılacağını sesli komutlarla söylüyor” şeklinde konuştu.

“BU CİHAZI KULLANMAK, TELEFON KULLANMAKTAN DAHA KOLAY”

Cihaz kullanımının kolay olduğunu belirten Sayhan, “Amaçlarımız; hastane kampüsümüzde kritik personelimize, öğrencilerimizin yoğun bulunduğu birimlerdeki çalışanlara, alışveriş merkezi çalışanlarına, tıp fakültesi öğrencileri dışında diğer öğrencilerimize, güvenlik görevlilerine, personelimize, rektörlük ve dekanlık çalışanlarına eğitim vermektir. Kılavuzlar şunu yazıyor: Bir öğrenci hayatı boyunca iki saat bu eğitimi aldığı zaman, yaşını da düşündüğümüzde yirmi beş yaşında bir öğrenciyi ele alırsak, 50 yılımızı garantiye alıyoruz. 50 yıl boyunca bu cihazı kullanabilme yeterliliğine sahip oluyor. Bu cihaz hakkında Eğitim videoları çekeceğiz. Ulaşamadığımız insanlara videolar aracılığıyla ulaşacağız. Mobil aplikasyonlarla gönüllü kurtarıcı öğrenciler belirlemeyi amaçladık. Böyle bir durumda gönüllülerin cep telefonlarına mesaj gidecek ve yakınlarsa olay yerine ulaşacaklar. Aynı zamanda cihazı 112 Komuta Kontrol Merkezi ile entegre ettik. Cihaz açıldığında 112’ye uyarı gidiyor. Biz acil tıp öğretim üyelerine de ‘cihaz açıldı, kullanılmaya başlandı’ şeklinde uyarı geliyor. Bu uyarıya göre acil serviste hazırlıklarımızı yapıyoruz. Amacımız, ülkemizin en güvenilir kampüsü olmak. Kurtarılacak çok hayat var ve biz bunu başarabiliriz. Bu cihazı kullanmak, telefonu kullanmaktan daha kolay” dedi.

MERT ERİŞKİN